پیشوایی معصومان:، به دو دوره تقسیم شده است: دورة حضور و دورة غیبت. هر یک از این دورهها، دارای ویژگیهایی متمایز از دیگری است. یکی از ویژگیهای دورة حضور، فراهمبودن همة زمینههای راهنمایی مردم به سوی حق و دوری از انحرافات و بیراههها بوده که در دورة پس از آن، با غیبت امام عج، زمینة پدیدآمدن و گسترش جریانهای انحرافی توسعه یافت. البته دیری نپایید که بیشتر این جریانهای باطل و مدعیان دروغین، به سبب هدایتهای ظاهری و باطنی امام غایب، روشنگریهای نایبان خاص و تلاش علمای زمان، چون کف روی آب، نابود شده، به تاریخ پیوستند.
این نوشتار در پاسخ به این پرسش است که چه عواملی بر فرایند شکلگیری و اضمحلال انشعابات انحرافی شیعه در غیبت صغرا، تأثیرگذار بوده و چه پیامدهایی داشتهاند.
بازخوانی و بررسی سه گروه: عوامل زمینهساز، ادامهدهنده و انحطاط، و سرانجام پیامدها؛ این پژوهش را شکل داده است.