per
مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم
انتظار موعود
2476-3942
2017-01-20
16
55
5
28
75397
Original Article
تحلیلی درباره بصیرت یاوران امام زمان عج و فرایند دستیابی به آن در آینه قرآن و کلام علوی ع
تحلیلی درباره بصیرت یاوران امام زمان عج و فرایند دستیابی به آن در آینه قرآن و کلام علوی ع
محمد هادی منصوری
mmh.f110@yahoo.com
1
استادیار دانشگاه معارف اسلامی قم
یکی از ویژگی های یاوران حضرت مهدی عج و مؤثر بر در تحقق دولت کریمه، «بصیرت» است که واژهای است کانونی و نقش بسزایی در ایجاد و ابقای حاکمیت دین در عصر ظهور دارد.
نوشتار پیش رو، با محور قرار دادن شاخص بصیرت، فرایند دستیابی به آن را بر اساس دادههای قرآنی و کلام علوی بر میرسد و تلاش دارد الگویی برای متصف شدن به بصیرت ارائه کند. با نگاهی دقیق به متون دینی، میتوان دانست که بصیرت زمانی حاصل میشود که فرایند آن پیموده شود. بر اساس فرایند بصیرت، ابتدا انسان باید مبدأ وجودی خویش را بشناسد و بداند برای چه هدفی پا به عرصه وجود نهاده تا از این رهگذر، از وجود خویش بهره برد. سپس هر یک از این مراحل را طی کند: به حقایق گوش دهد، در شنیدهها تفکر کند و هدایت جویانه در پی ظهور حقیقت باشد. سپس افق دید خویش را بالا گرفته و هوشیارانه عبرت اندوزد و در جادهای روشن گام نهد. یاوران حضرت مهدی عج با پیمودن این فرایند، در جاده روشن یاوری امام زمان عج مینهند.
https://www.entizar.ir/article_75397_4ba3e2d1f7af7b0aba150cbcc243ef39.pdf
بصیرت یاوران مهدی عج
شاخص بصیرت
فرایند بصیرت یابی
عصر ظهور
per
مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم
انتظار موعود
2476-3942
2017-01-20
16
55
29
52
75398
Original Article
واکاوی روند روبهافزایش نقل روایات نشانههای ظهور در سیر تدوین منابع روایی
واکاوی روند روبهافزایش نقل روایات نشانههای ظهور در سیر تدوین منابع روایی
خدامراد سلیمیان
kh.salimian@yahoo.com
1
استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
سخن از «نشانههای ظهور» حضرت مهدی4 به عنوان پیشگوییهای آخرالزمانی، برای بسیاری پرسشبرانگیز و جذاب بوده و روایات مربوط به این موضوع، در میان روایات مهدویت همواره از برجستگی ویژهای برخوردار بوده است.
نخستین گام را در نقل گستردة روایات نشانههای ظهور، کتاب الفتن نعیمبن حماد مروزی از منابع اهل سنّت، برداشته؛ اما آنچه مسلّم است، شماری از منابع روایی شیعی و بهویژه سه منبع برجستة روایی شیعه (الغیبه ابن ابی زینب نعمانی، کمال الدین و تمام النعمه شیخ صدوق و کتاب الغیبه شیخ طوسی) به نقل برخی این روایات پرداختهاند.
افزون بر سه منبع یادشده، روایات نشانهها، در برخی منابع روایی نقل شده است.
درنگ در تاریخ و تطوّر نقل روایات نشانهها در منابع روایی شیعه، گویای آن است که پارهای دگرگونیها در روایات و شمار آنها، در هر دوره نسبت به دورة پیش پدید آمده است؛ به گونهای که هرچه از زمان حضور معصومان: دور میشویم، بر شمار این روایات افزوده شده است. این افزایش اگرچه لزوماً به معنای ساختهشدن روایات در دورههای بعد نیست؛ دستکم تردیدهایی را در اعتبار روایات بدون پیشینه پدید میآورد.
این پژوهش که بدین صورت پیشاز آن انجام نشده، با روشی کتابخانهای و اسنادی تلاش میکند با بازنمایی گسترش روزافزون روایات نشانههای ظهور، احتمال برساختگی و تحریف را در روایات نشانهها اثبات کند.
https://www.entizar.ir/article_75398_21dd90f1aac9cbe9118774efa7f01e81.pdf
منابع روایی
نشانههای ظهور
مهدویت
روایات نشانهها
per
مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم
انتظار موعود
2476-3942
2017-01-20
16
55
53
74
75399
Original Article
بررسی و نقد مقاله «مفهوم مهدی در تشیع دوازده امامی» از دائرة المعارف ایرانیکا
بررسی و نقد مقاله «مفهوم مهدی در تشیع دوازده امامی» از دائرة المعارف ایرانیکا
روح الله شاکری زواردهی
shaker.r@ut.ac.ir
1
محمدرضا برته
mbarteh@yahoo.com
2
دانشجوی دکتری مدرسی معارف دانشگاه باقرالعلوم
آموزه مهدویت یکی از دغدغه مندیهایی است که حساسیت مستشرقان را عموما و شیعه پژوهان غربی را به طور خاص برانگیخته است.
شمار درخوری از متفکران این حوزه، با تکیه بر روش مطالعات تاریخی، به بازخوانی آموزه مهدویت و گرتهانگاریاش از سنتهای دینی پیشین اصرار ورزیدهاند. شاید بتوان «مفهوم مهدی در تشیع دوازده امامی» از دایرة المعارف ایرانیکا، اثر امیر معزی را یکی از شاخص ترین آثار، به این روش دانست.
او میکوشد شواهدی به دست دهد که آموزه مهدویت، محصول تطوری تاریخی و نتیجه زبردستی عالمان شیعی در مسیر بازتولید هویت تشیع، در سایه اقتباس از فرهنگها و ادیان دیرپای پیشین باریشههایی عموما ایرانی بوده است.
البته چنین رویکردی با انتقاداتی جدی از سوی ارباب اندیشه تفکر شیعی مواجه شده است. ایشان افزون بر سویهداری چنین تحقیقاتی، آنها را فاقد شواهد تاریخی متقن میداند و در پارهای از موارد معتقد است تحقیقاتی از این دست، از یکیپنداری الگوی تحول مسیحی و اسلامی رنج میبرند و طراحان ایده مذکور، به تطبیقی ناکافی بین آنچه در فرهنگ غربی-مسیحی گذشته است، با فرهنگ شیعی-شرقی دست زدهاند.
مقاله پیشرو تلاشی است در جهت ارائه گزارشی روادارانه از «مفهوم مهدی در تشیع دوازده امامی» و بررسی آن بر اساس الگوهای تحلیل محتوا، روش شناسی مطالعات تاریخی و رویه های پیش گفته.
https://www.entizar.ir/article_75399_5e4b218711b424cd28be86afbc966adc.pdf
مهدویت
شیعه پژوهی
دوازده امامی
امیر معزی
ایرانیکا
per
مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم
انتظار موعود
2476-3942
2017-01-20
16
55
75
100
75400
Original Article
ترفندهای روان شناختی مدعیان دروغین مهدویت، در ایران معاصر
ترفندهای روان شناختی مدعیان دروغین مهدویت، در ایران معاصر
نعمت الله صفری فروشانی
nsafari8@gmail.com
1
مسلم کامیاب
moslemkamyab@yahoo.com
2
دانش پژوه سطح 4 مرکز تخصصی مهدویت
چیستی و تنوع ترفندهای مدعیان مهدویت، از جمله پرسمان های فربه و اندیشه خیز در عرصه مطالعاتی مهدویت است . با وجود رویکرد فراگیر به پدیده مدعیان، کاوشها در زمینه ترفند شناسی مهدویت اندک و این مقوله با رویکرد روانشناختی مورد مطالعه قرار نگرفته است. این جستار با اذعان به اهمیت موضوع و با رسالت بررسی ترفند های مدعیان مهدویت در ایران معاصر و با روش توصیفی – تحلیلی به فرجام رسیده است.
برخی از مستندات، نظیر فایل های صوتی و تصویری، پروندههای قضایی مورد اهتمام نگارنده بوده است. مغز شویی، مظلوم نمایی، و ایجاد شخصیت کاذب، از جمله مهمترین یافته های این پژوهه در ترفند شناسی روان شناختی مدعیان است .
https://www.entizar.ir/article_75400_4921b58dc0ed9e3960525b3e56a9bc5f.pdf
مهدویت
مدعیان دروغین
ترفندشناسی
ایران معاصر
روانشناسی
جذب
پایایی
per
مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم
انتظار موعود
2476-3942
2017-01-20
16
55
101
126
75401
Original Article
بررسی و نقد شاخصه های تاویل گرایی در جریان های انحرافی مهدویت
بررسی و نقد شاخصههای تاویلگرایی در جریانهای انحرافی مهدویت
محمدعلی فلاح علی آباد
mfallah193@gmail.com
1
بهرهگیری از «تأویل»، از بارزترین شگردهای جریانهای انحرافی در موضوع مهدویت است؛ چراکه تأویل راه سوء استفاده از نصوص دینی را به منظور توجیه عقاید فرقهای برای آنان میگشاید؛ به نحوی که میتوانند خود را برای دینباوران تزیین کنند و مشروعیت خویش را به دیگران بنمایانند. شناخت ویژگیها و شاخصههای تأویل در فرقههای انحرافی مهدویت، زمینه فعالیت آنان را از بین خواهد برد و آسیبهای این فرقهها را کاهش خواهد داد. ازاینرو، این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی، به شاخصهها و ویژگیهای تأویلات فرقه های انحرافی مهدویت میپردازد. برخی از ویژگیها، مانند بهکارگیری نصوص متشابه و ضعیف مربوط به نصوص تأویل شده است و برخی دیگر، ویژگیهای روشی تأویل، نظیر جعل و تحریف در فرقهها است. در دسته دیگر ویژگیهای عملکردی تأویلگر، مانند ذوقگرایی، ضدیت با نهاد روحانیت و طرح ادعاهای تدریجی در قالب تأویل، مورد اشاره قرار میگیرد و در نهایت شاخصه های تبلیغاتی تأویل، مانند فضاسازی ایام ظهور برشمرده میشود.
https://www.entizar.ir/article_75401_d24dc2de1a66d893b89ac85ddba671f7.pdf
تأویلگرایی
فرقهها
مهدویت
تأویل نصوص دینی
per
مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم
انتظار موعود
2476-3942
2017-01-20
16
55
127
153
75402
Original Article
بررسی و نقد دیدگاههای دیوید کوک در موضوع مهدویت و آخرالزمان اسلامی
بررسی و نقد دیدگاههای دیوید کوک در موضوع مهدویت و آخرالزمان اسلامی
سید رضی موسوی گیلانی
1
زهیر دهقانی آرانی
zdarani@yahoo.com
2
دانشیار دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی قم
دانش آموخته مرکز تخصصی مهدویت ؛ دانشجوی دکتری مبانی نظری اسلام
توجه به مباحث آخرالزمانی و رخدادهای پایان دنیا از منظر ادیان و مکاتب مختلف، یکی از زمینههای تحقیقاتی جذاب برای پژوهشگران به ویژه در سالهای اخیر بوده است. برخی محققان غربی با تمرکز بر نگاه آخرالزمانی اسلام و ارتباط آن با ظهور منجی اسلامی (مهدی)، دیدگاههای جالب توجهی ابراز کرده اند. از جمله این افراد «دیوید کوک» است که آثار متعددی در این زمینه نگاشته و دیدگاههای او مرجع دیگر پژوهشگران در این زمینه بوده است. هدف این نوشتار، معرفی شخصیت، آثار و دیدگاههای این پژوهشگر غربی در مورد آخرالزمان از منظر اسلام، به ویژه مسائل مرتبط با منجی اسلامی (مهدی) است. در این مقاله ویژگیهای منجی اسلامی، نگاه خاص شیعه به آخرالزمان و منجی، منجیگرایی در ایران و دیگر کشورهای شیعی، نگاه قرآن به مباحث آخرالزمانی، گفتمان نوین آخرالزمانی مسلمانان و تشابهات نگاه آخرالزمانی اسلامی و مسیحی در آثار این پژوهشگر بررسی شده است. ارزیابی مؤلفههای مثبت و منفی تحقیقات کوک، به همراه نقد مهمترین برداشتهای اشتباه او در این موضوع، از دیگر مباحث طرح شده در این مقاله است. روش تحقیقی این نوشتار، کتابخانهای ـ نرمافزاری است و مقاله و با نگاه توصیفی-تحلیلی نگاشته شده است.
https://www.entizar.ir/article_75402_490e86df185d6bfa94f40cd8d388eca8.pdf
مهدویت
دیوید کوک
آخرالزمان نزد اسلام
دیدگاههای مستشرقین در زمینه منجیگرایی اسلامی