نقش جریان‌های انحرافی پیش از ولادت حضرت مهدی(عج) در «وضع» و «تحریف» روایات مهدوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم

2 استادیار مهدویت و آینده پژوهی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم

چکیده

با توجه به اهمیت «احادیث» در فهم دین، این مؤلفه در دوره­های مختلف از صدر اسلام و پس از آن، همواره مورد سوء استفاده قرار گرفته است. این مقاله، ضمن بیان مفاهیم اصلی و تأثیرگذار، به نقش جریان‌های انحرافی مؤثر، بر پدیده «وضع» و «تحریف» روایات و نیز به جریان­های زمان حضور معصومان؟عهم؟، مانند کیسانیه، ناووسیه، زیدیه، اسماعیلیه و واقفیه پرداخته است که برخی پس از مدتی از بین رفتند و برخی تاکنون وجود دارند.
برخی افراد شاخص این گروه­ها که مورد اعتماد جامعه اسلامی به شمار می‌رفتند؛ به‌طور عمده در دو گستره ابداع جریان‌های انحرافی و تقویت و گسترش آن‌ها، به جعل و تحریف برخی روایات دست زدند.
البته با برخورد صریح ائمه اطهار؟عهم؟، از گسترش برخی این جریان­های انحرافی و رشد بیش از پیش ‌آن‌ها در میان شیعیان جلوگیری شد. این نوشتار که با روش توصیفی ـ تحلیلی به سامان رسیده است؛ به معرفی و تبیین جریان­های انحرافی در وضع و تحریف روایات مهدویت و ریشه شکل­گیری انحراف آن­ها پرداخته است.

کلیدواژه‌ها