1
دانشیار گروه شیعهشناسی و معارف اسلامی پردیس فارابی دانشگاه تهران
2
دانش‌آموخته دکتری دانشگاه معارف اسلامی
چکیده
یکی از کارآمدترین حوزه‌های تأثیرگذار بر نظام آموزشی و تعلیم جوامع شیعی، بهره‌مندی از «آموزه انتظار»، به‌عنوان یکی از آموزه‌های اعتقادی و اصل بنیادین است که می‌تواند بر هدایت و رشد جامعه علمی تأثیرگذار باشد. ازجمله کارکردهای اخلاقی آموزه انتظار در فضای تعلیم و تعلم، سه مؤلفه شناختی، گرایشی و کارکردی، عقل‌مداری، محبت و عدالت‌محوری است. با توجه به این‌که از طرفی این عناصر سه‌گانه در متن ظهور و انتظار مطلوب نهفته و از سویی نظام‌های آموزشی مترقی و متعالی، وامدار این سه حوزه مهم اخلاقی‌اند؛ تحلیل کارکردهای این سه مؤلفه به‌عنوان اهداف تعلیمی و آموزشی می‌تواند نظام آموزشی را پویا، توانمند و تربیت‌محور و اهداف جامعه اسلامی را در مقام علم و عمل محقق کند. در این مقاله سعی شده است مبتنی بر روش توصیفی-تحلیلی و با الگوگیری از وضعیت مطلوب نظام آموزشی حکومت مهدوی، وضعیت موجود نظام آموزشی، در بهترین نحو سامان یابد و متناسب با اهداف هریک از حوزه‌های شناختی، گرایشی و کارکردی، بیش‌ترین استفاده و همخوانی با جامعه هدف رقم خورد. مهم‌ترین دستاورد چنین بازنگری، محقق کردن هدف متعالی تزکیه و تربیت الاهی است که نتیجه نهایی آن، سعادت و قرب الاهی است.
)