بحث دربارة جایگاه و نقش امام در جهان آفرینش به نقش فاعلی و غایی امام در جهان باز میگردد، یعنی آیا امام از چنان کمال وجودی برخوردار است که در عالم آفرینش نقش فاعلی یا غایی یا هر دو را ایفا کند؟ در مورد نقش تکوینی امام به عنوان علت غایی جهان اتفاق نظر وجود دارد، اما برخی نقش امام به عنوان علت فاعلی را نپذیرفته اند و برخی به عنوان اصل ثانوی و در موارد استثنایی و برخی دیگر امام را مجرای فیض الهی در گسترة عالم آفرینش دانستهاند که دیدگاه مقاله نیز همین است.