بررسی و تحلیلی بر رفع چالش حق حاکمیت و زمامداری در عصر غیبت با تأکید بر تفکر امامیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه معارف دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه لرستان

چکیده

همسو با مسئله امامت، مقوله «زمامداری اسلامی» به‌عنوان یکی از فلسفه‌‌های آن از سوی شیعیان، مطرح است که ذیل بحث «ولایت تشریعی» به آن پرداخته شده است. «ولایت تشریعی پس از پیامبر»، در امامان دوازده‌گانه تحقق یافته و تا پایان حیات امام حسن‌‌عسکری؟ع؟ بی‌هیچ مشکلی ادامه داشته است؛ اما با شروع امامت امام زمان؟عج؟ و غیبت آن حضرت، زمامداری ظاهری جامعه شیعی دچار چالش شد. این مقاله با روش کتابخانه‌ای در گردآوری مطالب و رویکرد توصیفی _ تحلیلی در پردازش داده‌ها؛ به خلاف دیدگاه کسانی امثال آقای عبدالکریم سروش و طرح مبحث «تشیع و چالش مردم‌‌سالاری»؛ ضمن اثبات امکان زمامداری در عصر غیبت، چگونگی تحقق آن را تبیین کرده و به این نتیجه رسیده است که در دوره‌‌ غیبت صغرا؛ مشکلی از لحاظ ولایت به معنای زمامداری امور برای شیعیان وجود ندارد؛ زیرا در غیبت صغرا، کم‌‌تر موضوعی پیدا می‌‌شد که حکم آن در روایات نیامده باشد و همچنین مردم با ارتباط با نایبان خاص، نیاز خود را برطرف می‌‌کردند و در دوره‌‌ غیبت کبرا نیز هرچند امکان ارتباط رسمی با امام وجود نداشته و ندارد؛ زمامداری امت در قالب نظریه ولایت فقیه استمرار دارد و توسط ولی‌فقیه جامع‌الشرایط این چالش مرتفع می‌‌گردد.

کلیدواژه‌ها