جستاری که در پی میآید، تلاشی است در بازنمود نقش کارکردگرایانه باورداشت آموزه مهدویت در نظام اخلاقی تمدن. این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی سامان یافته و بر حسب دستاورد یا نتیجه تحقیق، از نوع توسعهای ـ کاربردی و از لحاظ هدف تحقیق، از نوع اکتشافی و به لحاظ نوع دادههای مورد استفاده، تحقیقی کیفی است.
در این جستار، ضرورتشناسی کاوش در این موضوع که در حقیقت مشخصکنندة نقطه و یا جهتی است که این گفتمان باید متوجه آن باشد، یا در مسیر آن حرکت کند نیز مورد اهتمام قرار گرفته است.
نتایج تحلیل و ترکیب دادههای جمعآوری شده نشان میدهد که «انگیزشدهی متعالی به رفتارها و ارتقای سطح نیازها و انگیزهها»، «فائق آمدن بر بحران معناداری زندگی»، «ایجاد مکانیسم کنترل اجتماعی؛ پیشگیری خودآگاهانه از ناراستیها»، «سامانیابی رویکردها و سازوکارهای اخلاقی» و «مسئلهآفرینی در نظام اخلاقی تمدن»؛ از جمله موارد مهم در کارکردهای اخلاقی باورداشت آموزه مهدویت در تمدن اسلامی است. افزودنی است در این پژوهه به بیش از پنجاه مسئله قابل تأمل در پیوند آموزه مهدویت و نظام اخلاقی در تمدن اسلامی اشاره شده است.