بررسی و نقد ادّعای امامت جعفربن‌علی الهادی(ع) و پیامدهای آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد جامعة المصطفی العالمیه قم

2 پژوهشگر پژوهشکده مهدویت و موعودگرایی انتظار پویا

3 کارشناسی ارشد تاریخ تشیع دانشگاه ادیان و مذاهب قم

چکیده

جریانی که در اواسط نیمه اول سده سوم هجری؛ (اواخر عصر حضور امامان معصوم(ع)، به وقوع پیوست، بر شناخت امام زمان(عج) به عنوان امام تأثیر بسزایی داشت. این جریان انحرافی ادعای امامت جعفر بن علی الهادی(ع) بود که در دو دوره از  دوران امامت امامین عسکریین(ع) و دوران آغازین غیبت امام دوازدهم(عج) قابل بررسی است. نوشتار پیش­رو، با روش توصیفی- تحلیلی، مبتنی بر منابع تاریخی _ روایی و فرقه‌ای چگونگی ادعای امامت جعفر و پیامدهای آن را بررسی کرده است. بررسی مرحله به مرحله انحراف جعفر و تاثیر و پیامد آن برجامعه شیعی در آن عصر، این نتایج را به دست داد: الف) بررسی نقش فارس بن حاتم در ادعا سازی جعفر بن علی؛ ب) طرح ادعای امامت جعفر در دوران امامان عسکریین(ع) و پیامدهای آن؛ ج) بررسی آشکار شدن ادعای جعفر بن علی پس از شهادت امام حسن عسکری(ع)؛ د) بررسی پیامدهای این ادعا در دوران غیبت که از ملزومات چنین ادعایی بوده است؛ مانند خدشه در نصوص تعیین امام، نادیده گرفته شدن نصوص اثنا عشر خلیفه، تاثیر بر احکام فقهی شیعه، تهییج برخی از شخصیت­های شناخته شده به سوی انحراف، تلفیق حق و باطل و پیدایش فرقه­ ها.

کلیدواژه‌ها