2
طلبه سطح چهار گرایش علوم و معارف قرآنی مؤسسه آموزش عالی حضرت زهرا(علیها سلام)
چکیده
مقصود تمام ادیان آسمانی هدایت انسانهاست و سلسله انبیا و اوصیای الاهی در پی سعادت بشر بودهاند. جریان هدایت در دین مقدس اسلام، هیچگاه از حرکت نایستاده و مهدویت ادامۀ جریان رسالت و امامت در مسیر هدایت بشریت است. آموزۀ مهدویت، بر مجموعهای از مبانی فلسفی، از جمله مؤلفههای الاهیاتی استوار است؛ یعنی آموزههایی که ذات، صفات و افعال الاهی را حکایت میکنند. بررسی مبانی مزبور در حوزۀ مهدویت، به تقویت باور به این آموزۀ دینی و در نتیجه به تأثیرگذاری مضاعف آن در زندگی عملیِ بشر میانجامد. این نوشتار میکوشد مبانی الاهیاتی مهدویت را از منظر اندیشمند معاصر، آیتالله صافی گلپایگانی با استفاده از روش کتابخانهای و با رویکرد توصیفی -تحلیلی استخراج و تبیین کند. نتایج بررسیها حاکی از آن است که در منظومۀ فکری آیتالله صافی گلپایگانی، مهمترین مبانیِ الاهیاتی مهدویت بدین شرح است: مراتب توحید، شامل توحید ذاتی، توحید افعالی، توحید صفاتی (شامل مالکیت، قدرت، عدل، ربوبیت، اراده و حکمت)؛ کمال مطلق الاهی، جریان قضا و قدر در عالم، وحدت نظام عالم، و هدف بودن انسان کامل در آفرینش الاهی. به نظر میرسد میتوان همۀ مبانی پیشگفته را به یک مبنا، یعنی توحید بازگردانده، آن را محور اصلی اندیشۀ مهدویت و انتظار معرفی کرد.