2
دانشجوی دکتری تاریخ اهل بیت جامعة المصطفی العالمیه.
چکیده
«کتاب الاوصیاء» یکی از تألیفات مهم شلمغانی (م 322 ق) است که موضوع اصلی آن، امامت و استمرار سنت وصایت از انبیا تا اوصیا بوده است. عنایت مؤلفان شیعه به این کتاب در طول تاریخ، در عین انحرافی که بعد از یک دوره خدمات علمی، مؤلف آن بدان دچار گردید؛ گویای اهمیت این کتاب است. هر چند تا کنون در خصوص این کتاب تحقیق‌هایی انجام یافته؛ منابع مورد استفاده شلمغانی در تألیف این کتاب تا کنون مورد تحقیق قرار نگرفته، از‌این رو، این سوال باقی است که شلمغانی در تألیف آن از چه منابعی بهره برده است؟ استخراج روایات کتاب الاوصیاء از منابع روایی موجود و مطالعه و تحلیل اسناد آن، می‌تواند منابع آن را تاحدی روشن کند. در این تحقیق که بر روی 23 روایت برجای مانده از کتاب الاوصیاء انجام یافته، روشن گردید که وی از منابعی همچون الدلائل عبدالله بن جعفر حمیری (7 روایت و بیش‌ترین فراوانی)، المحاسن احمد بن محمد بن خالد برقی (3 روایت)، برخی تألیفات سعد بن عبدالله اشعری (2 روایت) و احتمالا آثاری همچون مسائل الرضا ع، ابو محمد حسن بن علی بن زیاد الوشاء (1 روایت)، الفضائل، یا النوادر، جابر بن یزید جعفی (1 روایت)، الممدوحین و المذمومین، محمد بن عبدالله بن مهران (1 روایت) و الواحدة، حسن بن محمد بن جمهور (1 روایت) بهره برده است.
)