1
دکترای قرآن و متون اسلامی دانشگاه معارف اسلامی قم؛ دانش آموخته سطح3 مرکز تخصصی مهدویت
2
دانش آموخته سطح 3 مرکز تخصصی مهدویت
چکیده
یکی از شاخههای تصوف در دوره اخیر، «گنابادی»ها هستند. این گروه که شاخهای از «نعمت اللهیه»اند، در موضوعات اعتقادی دارای عقایدی ویژه هستند. از جمله این که در موضوع انتظار و چگونگی تحقق ولایت در دوران غیبت و نیز وظایف منتظران برای بهرهمندی از این ولایت، دیدگاههای خاصی دارند؛ مانند طرح ادعای نوعی نیابت خاصه در امور معنوی و ولایی برای بزرگان خود به منظور هدایت مردم توسط ایشان در دوران غیبت، لزوم بیعت پیروان با قطب فرقه در جهت استکمال ایمان و پذیرش اعمال مومنان، بهره برداری خاص از القاب و عناوین، مانند قطب، شیخ، اوتاد و ابدال که این کار به تدریج، اهمیت و جایگاه خودِ امام معصوم و نقش وساطت فیض و هدایتگری ایشان را تضعیف میکند؛ همچنین طرح مسئله اجازه در دوران غیبت و رساندن امتداد این اجازات به امام زمان4 و نیز سرسلسله ولایی آنها به امیرالمؤمنین7.
نتیجه تبیین این مناسبات آن است که از دیدگاه گنابادیها، تحقق انتظار صحیح و هدایت در عصر غیبت، بر وجوب شناخت و معرفت اقطابی مبتنی است که از سلسله ائمه اجازه خاص دارند و دارای الهامات غیبی و قدرت خاص هدایت معنوی از سوی ائمه: هستند.