برهان پذیری عقلی ضرورت وجود امام دراندیشه آیت‌الله جوادی آملی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه شیعه شناسی دانشگاه تهران ـ پردیس فارابی

2 دانشجوی دکتری کلام امامیه دانشگاه قرآن و حدیث قم

چکیده

تحلیل وجود امام در میان پارادیم­های فکری و معرفتی تشیع، نقشی اساسی درحوزه مطالعات دینی عهده­دار است. تحلیل جامع، خرد ورزانه و اندیشه­ورانه، ساحت­های گوناگون مسئله امامت، می­تواند روی­آوردهای هنجاری و معرفت شناختی متعددی را به ارمغان آورد.
دراین میان، «ضرورت وجود امام از سوی خدا»، به­عنوان ضرورتی عقلی در تفکر غالب مکتب امامیه، تحلیلی نظام مند و منطقی را می­طلبد.
این نوشتار، مقوله ضرورت وجود امام را با رویکرد عقلی و برهانی، با محوریت اندیشه و آثار استاد جوادی آملی در قالب براهین و ادله مختلف تبیین و تحلیل کرده است.
«برهان لطف»، «برهان علت غایی»، «حفظ نظام اجتماعی» ، «قاعده امکان اشرف» و «قاعده الواحد»؛ از اهم براهین عقلی بر ضرورت وجود امام به‌حساب می آیند که هر یک در صدد ارائه تصویری روشن از یکی از ساحت های مسئله امامت است.
هر کدام از  براهین پنج گانه مذکور، به صورت مورد پژوهانه به ضرورت وجود امام از سوی خداوند متعال پرداخته و در مواردی اشکالات احتمالی را پاسخ گفته است.

کلیدواژه‌ها